E-DAGANG (AFIEZAYATOUL MUNAWARRAH BINTI AKASHAH 241906)

1.0 PENGENALAN

Perdagangan elektronik, e-dagang atau dalam Bahasa Inggerisnya Electronic Commerce (EC) adalah sebuah sistem perniagaan dan jual beli yang banyak menggunakan kemudahan teknologi maklumat terutama telekomunikasi canggih sehingga dapat melindungi dan memuaskan penggunanya iaitu yang terdiri daripada penjual, pembeli dan pihak ketiga seperti bank, syarikat kewangan, syarikat kad kredit, pengeluar sijil pengesahan digital dan lain-lain lagi. Melalui konsep e-dagang ini, masa kerja dan urusniaga menjadi lebih fleksibel, boleh memiliki pertubuhan/syarikat maya atau hanya beroperasi di rumah dan pasaran perniagaannya adalah lebih meluas iaitu serata dunia dan ia beroperasi 24 jam tanpa henti.

Dengan E-dagang, sesebuah syarikat atau individu boleh melakukan transaksi jual dan beli dari dan di mana sahaja di serata dunia. Pra syarat terpenting untuk menjalankan perniagaan dalam suasana yang menggunakan teknologi e-dagang ini ialah pemilikan kelengkapan IT yang sesuai dan prasarana telekomunikasi yang membolehkan anda mengkases Internet. Penggunaan e-dagang dijangka akan melonjak naik dari setahun demi setahun sesuai dengan peningkatan penerimaan IT di kalangan masyarakat. Walau bagaimanapun, perkara yang membelenggu penerimaan e-dagang secara lebih meluas di kalangan khalayak ramai ialah persepsi bahawa e-dagang masih tidak boleh dipercayai dari segi keselamatan dan kepercayaannya berbanding dengan cara-cara tradisional perdagangan.

Terdapat pelbagai maksud dan istilah berkaitan konsep ini. Sebagai contohnya e-dagang atau e-perniagaan yang kedua-duanya merangkumi maksud transaksi elektronik yang sama seperti Perniagaan kepada Perniagaan, Perniagaan kepada Pengguna, Pengguna kepada Pengguna ,mobile commerce dan lain-lain lagi. Terlalu banyak pentafsiran berkaitan e-dagang dan e-perniagaan ini, dan sekiranya di lihat ia nya adalah sama yang membezakannya hanyalah istilah sahaja. Konsep berkaitan e-dagang ini bergantung kepada pandangan seseorang itu. Walaubagaimanapun, ia meliputi segala aspek urusan perdagangan dan kewangan yang bukan hanya bergantung kepada urusan jual beli semata-mata. Ia juga berperanan bagi meluaskan hubungan perdagangan ke serata dunia menerusi penggunaan teknologi masa kini yang tidak terbatas. 

Tambahan pula, skop e-dagang ini meliputi pelbagai pihak antaranya penjual, pelanggan, pembeli, orang awam dan juga organisasi. Perlu diketahui  juga, perkembangan e-dagang ini bermula daripada internet. Hal ini membuktikan penggunaan internet merevolusikan aktiviti perdagangan menjadi aktiviti terpenting dalam mengutamakan perkembangan ekonomi yang pesat dan maju. Kewujudan e-dagang juga berupaya melicinkan perjalanan aktiviti perniagaan dan transaksi kewangan tidak mengira had dan sempadan. Segala perhubungan dan penyebaran informasi perdagangan mencorakkan titik penting dalam pengusaha mengembangkan dan memperluaskan penggunaan e-dagang secara global.

2.0 SEJARAH DAN EVOLUSI E-DAGANG

Kesan e-dagang berlaku dalam beberapa fasa. Dalam fasa pertama (1994-1997), e-dagang berkait dengan pengenalan memastikan bahawa semua orang mempunyai laman web dan memenuhi tuntutan bahawa semua syarikat besar atau kecil mempunyai laman web mereka tersendiri. Orang ramai masih tidak pasti sebab dan mengapa mereka melakukannya tetapi mereka perlu memastikan kewujudan mereka dalam alam maya di sedari masyarakat.

Fasa kedua e-dagang (1997-2000) ialah tentang urus niaga – menjual dan membeli menggunakan medium digital. Tumpuan dalam fasa ini ialah kepada aliran pesanan dan hasil kasar. Antaranya ialah menemukan pembeli dengan penjual yang tidak mungkin akan bertemu pada masa lalu. Sebahagian daripadanya hanya sekadar melakukan urus niaga yang pada masa dahulunya di lakukan melalui pesanan belian kertas dan mengatakan bahawa perniagaan ini dilaksanakan melalui internet walaupun maksud perubahan itu agak remeh. Namun, dalam fasa ini tumpuan diberikan kepada aliran pesanan melalui cara : model perniagaan “mengapa perlu jual sedangkan anda boleh memberinya percuma”. Akibatnya banyak syarikat memasuki fasa ini seperti Value America sukar bertahan, berada dalam keadaan tenat atau dibebani hutang besar.

Kini e-dagang memasuki fasa ketiga (2000-?), dengan menumpukan perhatian kepada bagaimana internet boleh mempengaruhi keberuntungan. Keberuntungan tidak bermakna sekadar meningkatkan hasil kasar tetapi mengurangkan margin kasar. Fasa ini dinamakan sebagai e niaga dan ia merangkumi semua aplikasi dan proses yang membolehkan syarikat menjalankan urus niaga perniagaan. Selain merangkumi e-dagang, e niaga juga merangkumi aplikasi bahagian depan dan sokongan yang membentuk enjin teras untuk perniagaan moden.

E-dagang boleh di bahagikan kepada dua jenis iaitu e dagang di antara perniagaan dengan perniagaan dan e-dagang di antara perniagaan dengan pengguna. E-dagang di antara perniagaan dengan perniagaan melibatkan transaksi di antara dua muka atau lebih syarikat di mana satu pihak merupakan syarikat pembekal kepada satu pihak yang lain. E-dagang di antara perniagaan dengan pengguna pula melibatkan transaksi di antara penjual produk akhir dengan  pengguna.

E dagang menggunakan Internet untuk mewujudkan satu rangkaian yang menyatukan pelanggan, penjual dan pihak ketiga seperti bank, syarikat kewangan, syarikat kad kredit dan sebagainya dalam satu persekitaran elektronik yang selamat untuk semua pihak. Dengan adanya e-dagang, sesebuah syarikat atau individu boleh melakukan transaksi jual beli di mana sahaja di dunia. Ia kini di gunakan secara meluas terutamanya di Negara barat malah di akui oleh syarikat antarabangsa dan pakar pasaran sebagai satu sektor perniagaan dan pemasaran yang tidak boleh di abaikan. Internet pula menjadi salah sebuah lokasi perniagaan utama yang menjalankan urusan jual beli barangan dan perkhidmatan. Aktiviti e-dagang merangkumi penggunaan laman web bagi tujuan penjualan produk atau perkhidmatan kepada pelanggan.

3.0 KEPENTINGAN E DAGANG DALAM PERNIAGAAN

Kepentingan e-dagang dalam perniagaan dapat di lihat dari pelbagai sudut antaranya memberi keselesaan membeli-belah dalam ketenteraman rumah dimana keadaan ini memberi peluang kepada pembeli untuk berbincang bersama ahli keluarga sebelum membuat pembelian.  Setiap belian yang menepati keperluan seisi keluarga adalah menjimatkan. Selain itu e-dagang berupaya memberi maklumat yang mesra pelanggan dan terkini.  Kemesraan ini terletak kepada susun atur yang mudah untuk dilayari serta mempunyai penerangan untuk setiap barangan dalam laman web.

Para peniaga juga boleh membuat promosi dengan mudah iaitu mengiklankan setiap produk mereka dengan menggunakan kemudahan Internet seperti Khidmat Pesanan Ringkas (SMS), e-mail dan pelbagai medium lain. Kerja-kerja promosi bukan sahaja dapat dijalankan dengan mudah, malahan kosnya juga dapat dikurangkan, antaranya kos pengangkutan, kos sewaan, insurans kawalan dan tenaga kerja dalam aktiviti promosi. Penggunaan e-dagang dalam perniagaan juga dapat membantu menyampaikan maklumat perniagaan kepada pihak berkenaan seperti pelanggan dengan pantas dalam masa yang singkat secara tidak langsung dapat menyebarkan maklumat dengan lebih pantas, efisyen dan tepat. Kaedah e-dagang ini juga memberi kebaikan kerana semua syarikat-syarikat yang berhubung baik sebagai pembeli, penjual ataupun penyedia perkhidmatan mempunyai satu rangkaian yang sama. Dengan cara tersebut, sebarang urusan pertukaran maklumat dan transaksi perniagaan dapat di jalankan secepat mungkin tanpa mengisi borang kertas.

Kebanyakan syarikat menggunakan sistem e-dagang kerana ianya mudah dikendalikan dan boleh membantu meningkatkan keuntungan.  Disamping itu juga, ia banyak memberi peluang kepada pihak pembekal-pembekal dan juga pihak peniaga tidak kira di mana mereka beroperasi. E-dagang kini semakin berkembang dan menjadi perhatian terutama kepada industri yang melibatkan perdagangan, perniagaan, pelaburan, perbankan, sektor awam mahupun swasta dan sebagainya.

Terdapat beberapa syarikat yang telah menyesuaikan penggunaan aplikasi menerusi e-dagang ini dengan cara atau kaedah yang disarankan seperti kewujudan laman sesawang untuk memudahkan urusan perniagaan, perkongsian maklumat dan sebagainya.  Dengan wujudnya laman sesawang sedemikian, ia membolehkan urusan jual beli dilakukan dengan hanya perantaraan menerusi internet sahaja.  Justeru itu, ianya sudah pasti akan dapat mengurangkan kos dari segi logistik dan pengurusan juga mampu meningkatkan hasil jualan yang lebih menguntungkan.

4.0 TAHAP PENGGUNAAN E DAGANG DI MALAYSIA

Di Malaysia terdapat 21 juta pengguna internet daripada 30 juta penduduk di Negara ini. Bagaimanapun, kadar penggunaan e-dagang masih kecil berbanding negara lain dan kita lihat pelaksanaan Zon Perdagangan Bebas Digital mampu meningkatkan lagi pergerakan perdagangan dalam platform berkenaan kata Timbalan Menteri Perdagangan Antarabangsa dan Industri (MITI), Datuk Chua Tee Yong. Penggunaan perniagaan berkonsepkan e-dagang ini wujud apabila pihak kerajaan menubuhkan badan yang memberi keutamaan dalam penggunaan internet. Dapat dilihat pada tahun 2006, kerajaan telah melancarkan kesemua sistem perkhidmatan awam menggunakan sistem online atau atas talian dalam urusan rasmi mashupun urusan perniagaan sesama kerajaan. Pendekatan tersebut dilaksanakan setelah melihat perkembangan penggunaan aplikasi menerusi online meresap begitu pesat di beberapa negara dan kerajaan melihatnya sebagai satu kaedah yang terbaik. Oleh demikian, pengukuran sasaran oleh kerajaan di gunakaan dalam memastikan mutu perkhidmatan berasaskan e-dagang mampu di terima pakai dan di sesuaikan oleh perkhidmatan yang di tawarkan kepada pengguna.

Datuk Seri Ismail Sabri Yaakob juga berkata, bilangan usahawan desa yang menggunakan kemudahan e-dagang pada ketika ini sangat kecil dibandingkan dengan usahawan di kawasan bandar yang menggunakan kaedah tersebut secara meluas. Katanya, e-dagang atau perniagaan secara dalam talian penting untuk dipelajari kerana kaedahnya tidak memerlukan modal yang besar, kurang menggunakan tenaga kerja selain tidak perlu menyewa kedai untuk mempamerkan produk yang mahu dijual.

Menurut CyberSecurity Malaysia, e-perniagaan mula berkembang di negara ini sebelum tahun 2009. Namun, kerana masyarakat Malaysia masih ragu-ragu dengan keberkesanan kaedah itu, mereka hanya mula menerima kemudahan teknologi e-perniagaan sekitar tahun 2010 dan semakin pesat pada tahun ini. Oleh kerana sistem perniagaan e-perdagangan itu masih baru maka pengguna Internet di negara ini begitu teruja untuk mencubanya sedangkan ketika mula-mula muncul, tidak ramai yang sedar tentang risikonya.

Beberapa polisi dan juga strategi telah diambil oleh pihak kerajaan dan juga para peniaga bagi memastikan perniagaan secara e-dagang di Malaysia dapat di jalankan dengan lebih berkesan. Namun begitu, terdapat beberapa isu dan juga perkara yang perlu diberi perhatian semasa melakukan perancangan dan juga polisi serta strategi bagi e-dagang di Malaysia. Hal ini adalah termasuk dengan perkara yang melibatkan kepelbagaian adat resam, agama dan juga kebudayaan kerana Negara kita terdiri daripada masyarakat majmuk yang berbilang kaum. Ini akan menjadikan kelainan dalam merencanakan polisi dan juga strategi bagi e-dagang ni Negara ini. Pihak kerajaan dan juga pihak swasta perlulah memainkan perasan dalam memastikan polisi dan strategi ini dapat di jalankan.

5.0 CABARAN DAN HALANGAN PENGGUNAAN E DAGANG

Halangan sebenar kepada pertumbuhan perdagangan elektronik ialah ketiadaan antara muka yang mesra pengguna pada masa ini di samping ketiadaan proses penggunaan yang ‘dramatik’. Peruncit dan pemborong yang dapat memindahkan ciri ‘lihat dan rasa’ ini kepada perniagaan dalam talian akan mencapai kejayaan. Dalam e-dagang, kita memasuki fasa baru dalam sejarah perniagaan : era reka bentuk e niaga. Cabaran yang dihadapi syarikat hari ini ialah dalam penciptaan dan perlaksanaan corak e niaga yang berkesan.

Antara cabaran dan risiko penggunaan e-dagang ialah membuat pembayaran pendahuluan terhadap barangan yang ingin dibeli tetapi tidak menerima barangan tersebut. Ini boleh berlaku sekiranya barangan tersebut dibeli menerusi blog, laman sosial atau emel terus dari individu tertentu yang tidak dikenali dan tidak disahkan sama ada berdaftar atau tidak sebagai peniaga online melayari laman web palsu atau laman tiruan yang menyerupai laman web berdaftar. Ini dikenali sebagai laman web phishing. Pengguna sukar untuk membezakan laman web yang sebenar dan laman tiruan kerana kedua-duanya sama dan yang membezakan laman-laman web tersebut adalah alamat URL. Agak sukar untuk membuktikan penipuan online dan mendapatkan semula wang pendahuluan, dan agak sukar untuk mendapat pembelaan sewajarnya sekiranya berlaku pertikaian dan urusan jual beli secara online.

Bentuk penipuan lain ialah pembeli menipu penjual dengan cara membeli barangan secara online di laman e-perniagaan yang sah tetapi bayaran dibuat dengan menggunakan maklumat kad kredit seperti nombor kad kredit yang dicuri atau kad kredit yang diklon. Cyber Security juga mengesan kes pembeli menipu penjual yang mengiklankan barang untuk dijual di Internet. Pembeli memalsukan pembayaran dengan menghantar notifikasi palsu kepada penjual, kononnya dari PayPal mengatakan wang telah dimasukkan oleh pembeli ke akaun penjual. Kemudian penjual tertipu dengan notifikasi palsu tersebut dan terus menghantar barang kepada pembeli. tetapi wang sebenarnya tidak dimasukkan ke akaun penjual. Bagi peniaga pula, mereka berdepan cabaran besar bagi memastikan laman e-perniagaan mereka selamat dan cabaran tersebut antara lain, ialah mengenal pasti kelemahan dan risiko laman web mereka digodam oleh penjenayah siber dan seterusnya, mengambil langkah berjaga-jaga dengan cara pemasangan peralatan dan perisian tertentu bagi mengatasi risiko tersebut.

Selain itu, cabaran yang di hadapi di Negara luar juga sedikit sebanyak memberi kesan terhadap perkembangan e-dagang di Malaysia. Ini kerana perkembangan e-dagang dari negara luar akan memberi impak yang positif terdapat penggunaan e-dagang di Malaysia memandangkan masyarakat di Malaysia selalunya di kategorikan sebagai masyarakat yang lambat menerima sesuatu teknologi baru. Masyarakat di Malaysia amat sukar menerima terus sesuatu teknologi baru tanpa adanya bukti atau perkembangan yang positif dari negara luar akan kejayaan sesuatu teknologi baru yang di gunapakai.

Mengulas lanjut mengenai persepsi atau tanggapan masyarakat ketika ini berkenaan pembelian secara  online, generasi Y lebih mudah mempercayai dan menggunakan teknologi e-perniagaan kerana mereka telah membesar dengan keperluan teknologi mudah alih dan internet. Namun golongan berumur 35 tahun ke atas mengambil masa untuk membeli melalui e-perniagaan kerana sudah menjadi kebiasaan bagi mereka untuk memastikan kualiti barangan yang dibeli secara dekat dan menyaksikan sendiri kewujudan premis perniagaan.

6.0 FAKTOR PENDORONG PENGGUNAAN E DAGANG

Terdapat pelbagai faktor pendorong yang menyebabkan kepada penggunaan e-dagang ini. Diantara  salah satu faktor tersebut ialah kemudahan untuk mengakses internet. Laman web e-dagang boleh berfungsi sebagai alat untuk berkomunikasi dan berhubung bagi  pelanggan dan orang awam. Hasil kajian turut mendapati bahawa faktor mudah digunakan turut memberi kesan terhadap keinginan seseorang untuk membeli secara atas talian. Pada masa kini, kita dapat lihat pelbagai perniagaan secara online di lakukan melalui Facebook, Instagram, Wechat dan WhatsApp. Lazimnya, pengguna akan mengenal pasti atau mencuba sesebuah aplikasi yang disediakan untuk mengetahui kemudahan dan keistimewaan yang ditawarkan seterusnya mempengaruhi pengguna untuk terus mencuba atau menggunakan sistem tersebut.

Seterusnya faktor kepercayaan. Ia menggalakkan lebih banyak penggunaan teknologi e-dagang, menjadikan proses e-transaksi lebih mudah, meningkatkan tahap penerimaan dan penggunaan e-dagang, membawa kepada peningkatan komitmen pengguna, meningkatkan kepuasan pelanggan,mengekalkan hubungan dengan pelanggan dan membantu memperoleh faedah yang kompetitif. Disamping itu, kesetiaan pelanggan juga adalah merupakan salah satu faktor. Ia wujud apabila terdapat komitmen yang kuat dalam sesuatu jenama dan ini penting bagi mengambil kepercayaan pelanggan yang berterusan terhadap jenama yang dibeli.

Jika pengguna telah mempercayai sesuatu jenama ia akan mempengaruhi  dan mengesyorkan kepada orang lain. Oleh itu, banyak syarikat menggunakan pemasaran pertahanan strategi bagi meningkatkan bahagian pasaran dan keuntungan mereka dengan memaksimumkan pengekalan pelanggan. Konsep "Online Shopping" menjadi trend pada hari ini. Faktor kemudahan dan kecepatannya seolah-olah menjadi sebab yang paling jelas kenapa pembeli lebih suka membeli-belah dalam talian.

Faktor lain yang mempengaruhi pengguna untuk membeli-belah dalam talian adalah persaingan harga dan tawaran yang ditawarkan oleh peniaga dalam talian. Dengan membeli online pengguna dapat menjimatkan wang  kerana harga yang lebih murah di tawarkan oleh peniaga dalam talian berbanding di luar. Pengguna amat

menitikberatkan kos pembelian semasa menggunakan pembelian secara talian ini. Harga yang berpatutan akan menjadi pilihan pertama termasuklah kualiti barangan atau produk.  Faktor keselamatan pula merupakan faktor yang paling penting dalam penggunaan e-dagang dimana berlakunya urusan perpindahan transaksi seperti urusan pembelian secara atas talian ini melibatkan penggunaan perpindahan kad kredit ataupun menerusi kad debit. Penggunaan transaksi ini boleh mengundang kepada pencerobohan maklumat peribadi dan akaun pengguna seperti kecurian kata laluan, pengodaman, dan spam.

Dari sudut organisasi pula, faktor yang mendorong organisasi menggunakan e-dagang dalam perkhidmatan mereka adalah kerana e-dagang kini semakin meluas di gunakan di kalangan masyarakat terutamanya di negara-negara barat. E-dagang juga telah menjadi satu alternatif wajib untuk apa jua jenis perniagaan yang ingin ke persada antarabangsa. Salah satu kebaikan dan keuntungan daripada menggunakan kaedah e-dagang ini adalah perangkaian dan integrasi di antara semua syarikat yang berhubung baik sebagan pembeli, penjual ataupun penyedia perkhidmatan yang berkenaan. Dengan menggunakan kaedah ini, pertukaran maklumat dan juga transaksi perniagaan dapat di jalankan dalam sekelip mata. Cara ini dapat menggantikan cara yang dahulunya mungkin dibelenggu dengan kerenah borang-borang kertas. Secara idealnya, semua ini dapat di jalankan dengan lebih efisyen oleh semua pihak yang terlibat dalam rangkaian e-dagang.

7.0 KESIMPULAN

E-dagang merupakan sistem perniagaan dan jual beli yang menggunakan kemudahan teknologi maklumat serta alat telekomunikasi canggih yang  dapat melindungi dan memuaskan penggunanya yang terdiri daripada penjual, pembeli dan pihak-pihak yang ketiga seperti bank, syarikat kewangan, syarikat kad kredit, serta pengeluar sijil pengesahan digital. Peniaga perlu sentiasa bersedia dengan ilmu pengetahuan dan kemahiran supaya dapat terus ke hadapan mengikut arus globalisasi. Malah, mereka juga harus terus kreatif dan inovasi untuk bersaing dengan pesaing lain memandangkan semakin ramai peniaga yang menceburkan diri disebabkan kemudahan dan keuntungan yang memberangsangkan daripada perkhidmatan e-dagang

Pembelian secara online adalah selamat sekiranya pengguna berurusan dengan pihak yang sah. Pengguna perlu memastikan peniaga e-perniagaan adalah syarikat yang berdaftar dan mengamalkan polisi jual beli barangan yang jelas mengikut amalan e-perniagaan yang baik. Ini boleh dilakukan dengan menjalankan kaji selidik terhadap sesebuah syarikat e-perniagaan ataupun dengan mengenal pasti pensijilan pihak ketiga seperti Malaysia Trustmark. Oleh itu, pengguna Internet di Malaysia yang membuat pembelian secara online boleh meningkatkan keyakinan memanfaatkan sistem tersebut melalui kaedah pengesahan daripada pihak ketiga iaitu organisasi bebas yang diberi kepercayaan oleh kerajaan untuk menilai dan memantau pemilik e-perniagaan tersebut.

Perkembangan e-dagang di Malaysia sememangnya sudah berada pada tahap yang melonjak meningkat dari semasa ke semasa. Dengan usaha dan inisiatif daripada pelbagai lapisan masyarakat dan kerajaan agar memastikan sistem e-dagang ini di impimentasikan sepenuhnya oleh masyarakat di  Malaysia. Pelbagai faktor dan kerangka dan pembinaan infrastuktur telah membangun kelak. Ia sejajar dengan perkembangan pesat  sistem e-dagang telah diterapkan oleh beberapa Negara maju dan sedang membangun bagi memacu ekonomi masing-masing.

RUJUKAN BUKU

Dr Ravi Kalakota & Marcia Robinson. (2008). E niaga 2.0 : Panduan Untuk Berjaya. Kuala Lumpur: Institut Terjemahan Negara Malaysia Berhad

Don Tapscott. (2006). Rangka tindakan ekonomi digital : Membina Kekayaan Dalam Era E-Niaga. Kuala Lumpur: Institut Terjemahan Negara Malaysia Berhad

RUJUKAN AKHBAR

Selasa, 22 November 2016 @ 7:15 AM – perkasa e dagang – harian metro

Rabu, 30 November 2016 @ 12:19 AM - Usahawan desa diperkasa E-Dagang – Oleh Azrul Hakimie Anuer

https://www.utusan.com.my/bisnes/usahawan/usahawan-desa-diperkasa-e-dagang-1.406720

http://ww1.utusan.com.my/utusan/Keluarga/20131202/ke_01/Ancaman-jenayah-e-dagang